Pré- en postnatale begeleiding

In groepspraktijk OK hechten we veel belang aan de term ‘begeleiding’. In de perinatale periode (periode rondom de geboorte) houdt dit in dat we aan de hand van uitleg en het aanleren van oefeningen en correcte houdingen u doorheen uw zwangerschap, de arbeid, de bevalling en de eerste maanden na de geboorte van uw baby begeleiden.

De ziekteverzekering voorziet een terugbetaling van 9 perinatale sessies (pre- en postnatale lessen samen).

Prenatale begeleiding

Vanaf de vijfde maand zwangerschap worden drie individuele kinesitherapiesessies georganiseerd waarbij de zwangere vrouw samen met haar partner uitleg krijgt en oefeningen doet. Er wordt gewerkt rond de zwangerschap, de periode van arbeid en de bevalling. Telkens komen de onderwerpen ademhaling, relaxatie, correcte lichaamshoudingen en de rol van de partner aan bod.

Na iedere sessie worden hand-outs, met de uitleg en de oefeningen erop, meegegeven, zodat het koppel thuis rustig kan verder oefenen.

De prenatale begeleiding bestaat uit drie kinesitherapiesessies. Het doel van deze sessies is een harmonieuze zwangerschap te beleven en zich rustig voor te bereiden op de bevalling.

De eerste sessie gaat over de zwangerschap. Op het moment dat u naar groepspraktijk OK komt, bent u reeds vijf maand zwanger. Er is op dat moment al heel wat veranderd in en met uw lichaam. Het ziet er niet alleen anders uit, ook de hormoonhuishouding is al flink veranderd, evenals de statiek van uw lichaam. Het is met andere woorden belangrijk dat u gedurende die negen maand zwangerschap zorg draagt voor uw lichaam. Daarom leren we u correcte lichaamshoudingen aan te nemen, dit niet alleen in de werkomgeving maar ook tijdens ontspanningsmomenten. Alle dagdagelijkse handelingen op een correcte manier uitvoeren is belangrijk te preventie van rugklachten.

Verder leren we u in de eerste sessie enkele algemene oefeningen aan die gemakkelijk thuis uit te voeren zijn. Voet- en beenspieroefeningen, ook circulatieoefeningen genoemd, zijn belangrijk om gezwollen voeten en zware benen tegen te gaan. Om rugklachten te voorkomen leren we u enkele rugspierversterkende oefeningen. Hoe sterker de spieren zijn, hoe meer belasting ze aankunnen. En ten laatste, de belangrijkste oefeningen: de bekkenbodemspieroefeningen. Tijdens de zwangerschap drukt het gewicht van de baby op de spieren waardoor ze een deel van hun kracht verliezen. Om incontinentie te voorkomen is het belangrijk deze spieren goed sterk te houden. Naast het goed leren opspannen van deze spieren, wordt u ook aangeleerd ze goed te ontspannen, zodat de bevalling vlot kan verlopen.

De tweede sessie gaat over de periode van arbeid. Deze gaat in van het moment van de eerste contractie tot de volledige ontsluiting. Het is dus de periode waarin u de weeën moet opvangen. In deze sessie leren we u hoe u dit op een zo comfortabel mogelijke manier kan doen. Het opvangen van contracties wordt u aangeleerd aan de hand van de juiste ademhalingstechnieken en verschillende mogelijke houdingen (bv. met de bal, met kussens,…).

Ook de rol van de partner vergeten we niet. We leren onder andere aan hoe de zwangere vrouw te masseren tijdens de arbeid en hoe de partner kan helpen bij bepaalde houdingen door de ademhaling van de vrouw te ondersteunen.

Tijdens de derde sessie wordt de bevalling besproken. De bevalling gaat in van het moment van de volledige ontsluiting. De verschillende houdingen die mogelijk zijn tijdens de bevalling worden uitgelegd en getoond. De ademhalingscontrole en de perstechniek worden aangeleerd en geoefend. Ook wordt terug de rol van de partner besproken en er wordt aangeleerd hoe deze actief kan helpen bij de bevalling.

Vrouwen met bekkeninstabiliteit kunnen ook in groepspraktijk OK terecht voor een aangepaste prenatale behandeling.

Wat is bekkeninstabiliteit?

Tijdens de bevalling moet het babyhoofdje doorheen het baringskanaal. Gedurende de zwangerschap zullen de kraakbeenverbindingen van het bekken onder hormonale invloed (relaxine-hormoon) versoepelen, dit als voorbereiding om de doorgang voor het kind zo groot mogelijk te maken. Deze extra soepelheid brengt wat speling met zich mee. Het proces kan echter zo verregaande zijn, dat een extreme verwijding tussen de twee schaambeenderen en de andere delen en verbindingen van het bekken, het gevolg is.

Wat zijn de oorzaken van bekkeninstabiliteit?

We kunnen enkele oorzaken toeschrijven aan bekkeninstabiliteit. De eerste oorzaak werd daarnet al vermeld, namelijk de toenemende productie van het relaxine-hormoon. Daarnaast kan ook de verzwakking van de buikspieren, ten gevolge van de grotere buikinhoud een grote rol spelen. Het gewicht van moeder en kind zijn ook een belangrijke factor, bij grotere kinderen en meerlingen worden er meer hormonen geproduceerd.

Wat zijn de symptomen?

De belangrijkste klacht is pijn. De bekkendelen kunnen makkelijker ten opzichte van elkaar bewegen, met als gevolg dat zelfs de meest eenvoudige bewegingen felle pijn kunnen veroorzaken. De pijn kan zich op verschillende plaatsen manifesteren, namelijk lage rugpijn (soms uitstralend naar één of beide benen en/of billen) en/of pijn ter hoogte van de symfyse. Door het veroorzaken van pijn vraagt elke beweging ook heel wat meer tijd. Vele patiënten vertonen eveneens de gekende eendengang.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Gezien de beperking van diagnosemiddelen gedurende de zwangerschap (RX, CT-scan mogen niet uitgevoerd worden bij een zwangere) is het stellen van de diagnose niet zo evident. De diagnose zal dan ook gesteld worden op grond van klachtenbespreking en klinisch onderzoek van de zwangere.

Waaruit bestaat de behandeling?

De behandeling gebeurt in samenspraak tussen gynaecoloog en specialist in de fysische geneeskunde. Meestal bestaat deze uit het voorschrijven van kinesitherapie. Aan de hand van specifieke oefeningen kunnen de spieren rondom de bekkengordel versterkt worden waardoor er terug stabiliteit van het bekken verkregen wordt. Ook na de bevalling is het voor de vrouw met bekkeninstabiliteit belangrijk om de postnatale kinesitherapie te volgen. Na het herwinnen van de bekkenstabiliteit kan gewerkt worden aan houdingscorrectie en een goede spiertraining.

Postnatale begeleiding

Zes weken na een vaginale bevalling en acht weken na een keizersnede, mag er gestart worden met postnatale oefeningen. Dit zijn specifieke oefeningen waarbij vooral gewerkt wordt op het versterken van de spierkracht (in eerste instantie van de bekkenbodem), het verbeteren van de conditie en het uithoudingsvermogen. In groepspraktijk OK hechten wij veel belang aan het oefenen met een correcte lichaamshouding, vandaar dat iedere vrouw individueel begeleid wordt bij de oefeningen. Er wordt ook voor iedere vrouw een apart oefenschema opgesteld.

Tijdens de eerste sessie wordt er voor u een oefenschema opgesteld. Dit schema is individueel en voor iedere vrouw anders. Veel hangt namelijk af van uw doelstellingen, gewoontes en huidige conditie. Tijdens het verloop van de sessies kan het schema nog aangepast worden, indien nodig.

Postnatale oefeningen zijn erop gericht om terug het juiste musculaire evenwicht te vinden door te oefenen op de bekkenbodemspieren, de lage rugspieren en de buikspieren. Dit zorgt ervoor dat u terug een goede stabiliteit en bijgevolg een goede houding verkrijgt. In eerste instantie worden de bekkenbodemspieren getraind, deze moeten terug een goede spierkracht herwinnen alvorens er kan gestart worden met het trainen van de rug- en buikspieren. Deze oefeningen worden individueel opgebouwd en steeds onder het toeziend oog van de therapeut uitgevoerd. Dit om te voorkomen dat de oefeningen op een verkeerde manier worden uitgevoerd. In groepspraktijk OK dragen we oefenen op een correcte manier hoog in het vaandel. Deze oefeningen duren per sessie een half uurtje en worden uitgevoerd op een oefenmatje. Uithouding en conditie worden nadien getraind op de loopband, de fiets, de step en het trainingstoestel Huber.